Marmaris'in tarihi MÖ 12000'lere kadar gider. 2007 yılında Bedir Adası'ndaki Nimara Mağarası'nda yapılan kazı çalışmaları sonucu bulunan materyaller bunu teyit etmektedir. 17 Eylül 2007'de Marmaris Müzesi'ndeki basın toplantısı Bölgeye Karia adı Kar'ın ülkesi anlamı da sonradan verilmiştir. Ege ve Akdeniz'in kıyılarının bereketi, bölgeyi devamlı çekici kılmıştır. Şehir Rodos ve Ege adalarına açılan en önemli köprüdür. Böylece Marmaris zaman içinde pek çok medeniyetin hüküm sürdüğü bir yer haline gelmiştir.

Bölgede yapılacak gezilerde Karia, Rodos ve ada uygarlıkları, Mısır, Asur, İon, Pers, Makedon, Suriye, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerinin izlerini görmek mümkündür. Fiskos kentin ilk adıdır. Bugün Asartepe denilen mevkide kalıntıları görülebilir. 

 

Günümüzde oldukça popüler bir yerli ve yabancı turizm yerleşkesi konumundaki Marmaris, bu niteliğini eşsiz doğası, neredeyse her türlü doğa sporunu mümkün kılan fiziki koşulları, ulaşım yollarına yakın olması, turkuaz renkli sulara sahip sayısız koyları ve tüm bunlarla beraber özellikle denize uzak iç kesimlerinde nitelikli tarımsal üretimine borçludur. 

 

SELİMİYE

Marmaris’e yaklaşık 43 km mesafede bulunan, fırtınalı havalarda teknelerin sığındığı doğal bir liman olan Selimiye, Bodrum - Marmaris arasında seyreden mavi yolculuk teknelerinin ve özel yatların uğrak yerlerinden biridir.

Antik adı Hydas olan Selimiye çevresinde üç kale kalıntısı vardır. Biri Selimiye’nin en yüksek tepesinde, diğeri Sarıkaya Tepesi’nde, sonuncusu ise Kızılköy Mahallesi’ndeki Aşarkale’dir. Kıyıdan 100 metre açıkta Selimiye’ye yaklaşan teknelere yol göstermek amacıyla inşa edilmiş gözetleme burcu, deniz feneri, manastır ve tiyatro kentin görülmeye değer diğer kalıntılarıdır.

MARMARİS KALESİ VE MÜZESİ

 

Marmaris Kalesi, limanın hemen arkasındaki denize hakim konumda olan yarımadanın üzerinde inşa edilmiştir. Kale ile ilgili ilk bilgileri Halikarnasoslu (Bodrum) tarihçi Heredotos vermektedir. Heredotos kalenin M.Ö. 3.binde yapıldığını söyler. Bu dönemde bir Karia kenti olan Physkos (Marmaris) bugün olduğu gibi Ege Denizi ve Akdeniz arasında geçiş noktasıdır. Kent Limanı Rodos ve Mısır'a açılan ticaret yollarıyla yüzyıllar boyunca önemini korumuştur. Kale Helenistik Dönem'de (M.Ö. 330-30) Makedonya Kralı İskender tarafından M.Ö. 300 civarında kuşatılmış, Marmaris halkı bu saldırıya karşı koyamayacağını anlayınca kaleyi ateşe vererek dağlara saklanmışlardır. Büyük İskender stratejik önemi nedeniyle kaleyi onartmış, bir grup askerini de burada bırakmıştır.

Marmaris Kalesi'nin yapımından söz eden tek yazılı kaynak, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesidir. M.S. 17.yy'da Muğla yöresini gezen Evliya Çelebi, ünlü Seyahatname’sinde kalenin 1522 yılında Osmanlı Hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman tarafından Rodos Seferi sırasında yaptırıldığı ve buranın bir askeri üs olarak kullanıldığını ayrıca düzgün taşlarla örülmüş 400 ayak uzunluğunda bir duvarı olduğunu söylemektedir.

Teşhir salonlarında ve avluda Helenistik, Roma ve Bizans Dönemleri'nden Cumhuriyet Dönemi'ne kadar uzanan eser koleksiyonu sergilenmektedir. Salonlar dışındaki diğer mekanlar büro ve depo olarak kullanılmaktadır. 

TURGUT ŞELALESİ

 

Bayır’a 9 km uzaklıktaki Turgut, turizm sayesinde gelişmeye başlamış bir köydür. İlçede düzenlenen safari turlarının önemli bir uğrak noktası olmasının yanında halıcılık Turgut’ta ön plana çıkmaktadır.

Turgut Köyü’nün koyunda Hygassos Antik Kenti'ne ait olduğu sanılan kalıntılar göze çarpmaktadır. Kalıntılar kıyıda bir bahçe duvarında, biraz içeride ise Ygeia Kutsal Alanı'nı çevrelediği düşünülen temenos duvarında izlenebilmektedir.

Bayır’dan 5,5 km sonra sağda “Şelale” tabelası bulunmaktadır. Yoldan 200 m içerideki “Şelale” mevkiine toprak yoldan araçla gitmek mümkündür. “Şelale”, bildiğimiz o ulu şelalelerden olmayıp, vadi boyunca sık bir bitki örtüsü arasından akan ve yaz aylarında suyu iyice azalan bir derenin 3-4 metre yüksekten dökülmesiyle oluşmuştur. Soğuk bir suya sahip şelalenin yarattığı ve derinliği 2-3 metreye bulan gölcükte yüzülebilmektedir.

AMOS ANTİK KENTİ

Turunç’tan yürüyerek 1 saatte Kumlubük’ten ise yarım saatte ulaşılan Antik Çağ’ın önemli kentlerinden biri olan Amos’ tan günümüze çok fazla şey kalmamıştır. Hisar Burnu diye bilinen ve bir yanında küçük çakıllı bir koy, diğer yanında Kumlubük sahilinin uzandığı tepedeki dar ve uzun düzlükte tiyatro ve kent surları bulunmaktadır. Kentin nekropolisi ise kuzeydeki küçük koyun yamaçlarına doğru yayılmıştır.

CLEOPATRA(SEDİR) ADASI

Sedir Adası, antik Kedrai kenti ve ünlü Kleopatra Plajı ile tanınıyor. Adaya Çamlı Mahallesinin denizle buluştuğu noktadaki iskeleden düzenli tekne seferleri yapılıyor. Yaz döneminde günün hemen her saati doldukça hareket ediyorlar. Dönüş de aynı şekilde. Altın sarısı kumlu plajı, sığ denizi ile kesinlikle görülmeye değer bir lokasyon. Ada, deniz sefası yanında, keyifli bir keşif turu için de her özelliğe sahip. Antik kalıntılarla dolu üçlü bir ada grubunun en büyüğü olan Sedir Adası, şaşırtıcı güzelliğiyle hem tarih hem de doğaya meraklı olanlara sesleniyor. Adanın ismi sedir ağacından gelse de bugün adada sedir ağacı yoktur. Kleopatra plajı olarak bilinen kumsalında, jeolojik oluşumlarla ortaya çıkan ve koruma altında olan kumlar, aslında özel bir biçimde oluşmuş kalker damlacıklarıdır. Ege ve Akdeniz'de Sedir Adası dışında sadece Girit Adasında görülen bu nadir kumun kumsal dışına çıkarılması yasaktır. 

 

 

 

 

Orhaniye’de deniz her zaman çarşaf gibidir. Çevresindeki çam ormanının rengi suya vurmuş, deniz sadece buraya özgü bir renge sahip olmuştur.

Kumul hareketleri sonucunda oluşan ve karadan başlayıp koyu ikiye bölen yaklaşık 600 metrelik sığlık bulunmaktadır. Efsaneye göre “Sevgilisine ulaşmak isteyen kız eteğine kum koymuş ve denizi doldurarak ilerlemiş. Ama kum yetmemiş ve kızcağız orada boğulmuştur.” Bu efsane sebebiyle bu sığ şeride Kızkumu denilmektedir.

Koyun ortasında bir adada bölgede kurulu Baybassos Antik Kenti'ne ait olduğu sanılan kale kalıntıları bulunmaktadır. Kayık tutarak adaya, patika yolu izleyerek tepedeki kale kalıntılarına ulaşmak mümkündür. Baybassos’lular, birleşik kaplar kuralından yararlanarak, kaleye Turgut’taki şelaleden kemerler ve su altına döşedikleri borular aracılığıyla su getirmişlerdir. Orhaniye Koyu girişinde, Keçi Bükü Mevkii'nde bulunan ve yatların yaz kış konakladıkları ve bakımlarının yapıldığı marina ve otel tesislerinin yanında, bahçesinde görülmeye değer mozaikler olan manastır kalıntıları bulunmaktadır.

NİMARA MAĞARASI

Cennet Adasının kuzeybatı yamacında 350 m yükseklikte Marmaris tarihini 12000 yıl öncesine taşıyan kalıntılar içeren Nimara Mağarası bulunur. Adanın en yüksek noktasında açık denize, Marmaris Körfezi'ne ve adanın her iki yanında bulunan boğazlara hakim bir noktada yer alan kalıntılar burada stratejik öneme sahip bir yerleşimin olduğunun kanıtıdır. İlk olarak 1998'de kumtaşından iki kadın heykeli bulunmuştur. Artan tahribatı önlemek amacıyla Marmaris Belediyesi öncülüğünde 2007'de kazı çalışmalarına başlanmıştır.

Paleolitik çağdan, Tunç Çağına kadar kullanılan buluntulara ulaşılmıştır. Kent merkezine 8 km uzaklıktaki Yalancı Boğaza kadar karayolu ile ulaşım imkanı da bulunmaktadır. Cennet Adası'nda bulunan patika yollar kent kalabalığından uzakta ve doğayla baş başa ideal bir yürüyüş güzergahı oluşturmaktadır.

KAMELYA ADASI

Selimiye’den yaklaşık 45 dakikalık tekne yolculuğu ile ulaşılan Kamelya Adası’nda sahilden kolayca tırmanılabilecek bir yükseklikte, tabanını siyah, beyaz, gri deniz taşlarından yapılmış bir mozaiğin süslediği bir manastır bulunmaktadır.

MARMARİS ÇAM BALI

Dünyanın çam balı başkenti Marmaris’te çam balı üretiminin %70’i gerçekleşmektedir. Marmaris ve çevresinin yöresel değerlerinin farkındalığını arttırmak ve bu değerleri geliştirmek ve korumak için birçok projeye imza atılmaktadır. Marmaris Ticaret Odası'nın uzun süren çalışmaları sonucu, Marmaris Çam Balı coğrafi işareti 6769 Sayılı Mülkiyet Kanunu kapsamında 13.01.2017 tarihinden itibaren korunmak üzere 469 numara ile Menşe Adı olarak 06.11.2019 tarihinde tescil edilmiştir.

 

YER FISTIĞI

 

Marmaris'in tarımsal potansiyelini ortaya çıkarmak için yerel yönetimce yapılan çalışmaların neticesinde yer fıstığına 'coğrafi işaret' belgesi alınmıştır. Turgut Mahallesi'ndeki belediye tarlasında her yıl düzenli olarak yer fıstığı hasadı yapılmaktadır.

Marmaris temelde bir turizm kenti olmasına rağmen tarımıyla da öne çıkmaktadır.  Yöreye özgü birçok tarım ürünü bulunan Marmaris’te yerel yönetimin desteğiyle tarımsal kalkınma kooperatifi kurulmuştur.

SIĞLA AĞACI VE YAĞI

Marmaris ve çevresinde rastlanan önemli ağaçlardan biridir sığla. Türkiye’de Güney Ege’de ve yerel dilde «Günnük ağacı» olarak da bilinir. Anadolu sığla ağacı (Liquidambar orientalis) 20 metreye kadar boylanabilir ve görünüş olarak çınara benzer. Marmaris’te bulunan Günnücek Milli Parkı, adını sınırları içerisinden bulunan günnük ağacı ormanlarından alır.

Bu ağaçlardan elde edilen sığla yağı, özellikle ilaç sektöründe kullanılan ve şifa niteliklerine sahip bir üründür.

 

Marmaris'i kültürle, sanatla ve müzikle buluşturan olan Uluslararası Marmaris Kültür ve Sanat Festivali yapılmıştır. 1. Marmaris Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali, ilçenin birçok noktasında kutlanmıştır. 'Phoenix, Küllerinden Doğma' temasıyla 10-28 Haziran 2022 tarihleri arasında çok yönlü etkinliklere ev sahipliği yapılmıştır.  

 

 

İlçede bisiklet, bir hobi ve spor olmanın ötesinde ulaşım ve günlük rutinin bir parçası haline gelmiştir. Bu sebeple ilçe çok sayıda bisiklet yolu ile donatılmıştır. 4 yılda toplamda 94.570 kişi Marvelos Akıllı Bisiklet Sistemi'ni kullanırken, ilçede toplamda 21.3 km bisiklet yolu ağı mevcuttur. 

 

 

Marmaris özellikle balık bazlı yemek çeşitlerinin bolca bulunabileceği ve kendisine has yöresel lezzetlerin tadılabileceği bir yerleşkedir. Yedi Baharlı, Pilaki, Ekşileme Balık ve Soğanlı Balık balık temelli yemekler arasında en çok bilinen bazılarıdır. Bu yemeklerde geniş bir balık çeşidi yelpazesi olmakla beraber, çoğunlukla orfoz, kefal, iskorpit, kefal, iri mercan gibi balıklar kullanılır. 

 

 

Susam, bal ve tercihe göre fıstık, ceviz veya badem kullanılarak yapılan, oldukça enerji verici ve doyurucu yöreye has bir tatlıdır. 

 

 

 

 

Marmaris ve civarındaki koylar yelken yapmaya son derece elverişli alanlardır. Her türlü yelken eğitiminin verildiği bölgede 7’den 70’e herkese göre yelkencilik seçenekleri mevcuttur. Sportif amaçlı yelkenciliğin (optimist, laser, 420, 470 sınıfları) yanısıra yetişkinler için temel yelken eğitiminden astro navigasyona kadar amatör ve profesyonel derecede her türlü yelkencilik aktivitesi bulunmaktadır. “Aktif tatil” anlayışını benimseyen Marmaris’te yelken tercihe göre her insanın günlük rutini haline getirilebilir.  

 

Marmaris doğasının sunduğu aktivite seçenekleri arasında en keyifli yapılacak işlerden birisi de binicilik. Yemyeşil çam ormanlarının içinde gün boyu at ile gezinti yapılabilir. Hisarönü, Çamlı ve Gökova bölgelerinde bulunan tesisler hem çocuklar, hem de yetişkinler için profesyonel eğitim ortamına sahipler. Hatta bu tesislerde zihinsel ve bedensel engelliler için “atla tedavi/rehabilitasyon” olanağı da mevcuttur.

 

Rüzgar ve kürek sörfü gibi ekstrem su sporları için Marmaris Selimiye, spordaki profesyonellerce "mükemmel" olarak tanımlanan bir lokasyon olma özelliği taşımaktadır. Coğrafi ve fiziki koşulların elverişliliği sayesinde her iki spor da bölgede hem amatör hem profesyonel anlamda yaygınlaşmaktadır.

 

 

Turkuaz rengi koylarla çevrili ilçede 50’ye yakın dalış noktası bulunur. Kıyı dalışı, tekne turlarıyla dalış, lüks dalış deneyimi, gece dalışı gibi çeşitli seçeneklerin yer aldığı dalış merkezlerinde her yaştan her meslekten insanlar için unutulmaz deneyim fırsatları sunulmaktadır.  

 

 

Marmaris'in koyları, başta tekne ve kano olmak üzere çeşitli deniz araçları ile gerçekleştirilen turlara ev sahipliği yapmaktadır. 

 

 

Gerek kent merkezi, gerekse Marmaris Milli Park alanı birbirinden güzel manzaralar eşliğinde yürüyüş olanakları sunmaktadır. Karya Yürüyüş Yolu ise, altyapısıyla ve geçtiği bölgeler nedeniyle Türkiye’nin en seçkin yürüyüş rotaları arasında yer almaktadır. Deneyimli yürüyüşçülerin tercih ettiği, Karya antik dönemine ait kalıntılar arasından geçen, kültürel, tarihi ve doğal güzelliklerle dolu bir yoldur.